مطالعه تطبیقی رخداد های صدر اسلام به روایت «منابع منتخب تاریخی» با «قرآن»:(مطالعه موردی غزوات بدر ـ احد ـ تبوک)

قرآن منبع مطمئنی برای اطلاع از حوادث صدر اسلام است که برای رسیدن به هدف یا اهداف خود از دانش های متعددی از جمله تاریخ به روش خاص خود بهره می گیرد.این پژوهش به دنبال مقایسه بین گزارش های «برخی منابع تاریخی» و «قرآن» است. تفاوت ها ،شباهت ها و تعارض های آن ها با یکدیگر به لحاظ موضوع و روش، سئوال اصلی این رساله است که با کشف آن، روش پرداختن قرآن به گزارش های تاریخی و وجوه متمایز آن با تاریخ نگاری مسلمانان به دست می آید.به دلیل وسعت دامنه غزوات عصر نبی اکرم(ص) تنها به سه غزوه، از مهمترین غزوات آن دوره که انعکاس وسیع تری در قرآن داشتند اکتفاء شده است. منابع منتخب (سیره ابن هشام ـ تاریخ طبری و مغازی واقدی) کهن، معتبرو بخش قابل توجهی را به غزوات مورد نظر اختصاص داده و اغلب به غزوه ها از منظر قرآن نیز پرداخته اند. این رساله می تواند الگویی قرآنی را برای ارائه درس تاریخ صدر اسلام در اختیار استادان قرار دهد که به برآوردن اهداف دروس معارف اسلامی کمک کند. روش تحقیق «تحلیلی ـ تطبیقی» است. مطالعه تطبیقی از روش های قرآن برای ایجاد تحول بینشی است. گونه ای از این روش از سوی امامان شیعه در بررسی صحت و سقم گزاره های تاریخی به کار گرفته شده است. دستیابی به موضوع های مشترک با کتب تاریخی یا موضوع های نزدیک به هم با اختلاف رویکرد، تفاوت های موضوعی، تفاوت هایی در چینش، نحوه ارتباط موضوع ها و الگوی ارائه مطالب و نیز ارائه الگوهایی از هر غزوه و دستیابی به تعارض های موردی میان قرآن و منابع از یافته های این رساله است. در پایان تعریفی از موضوع تاریخ در قرآن و ویژگی های تاریخ نگاری قرآنی ارائه شده است.